Тилӗпе улатакка = Лиса и дятел

Содержание:

ТИЛĔПЕ УЛАТАККА
ЛИСА И ДЯТЕЛ

Тилĕпе Улатакка

Пĕрре Тилĕпе Улатакка юлташланчĕç тет. Пĕрле пурăнкаласан Тилĕ Улатаккана каларĕ тет:

– Эсĕ мана тăрантар-ха, – тесе ыйтрĕ тет.

Улатакка тăрантарма пулчĕ тет.

Тилĕпе Улатакка çулпа кайнă чухне пĕр аппапа арăма курчĕç. Улатакка çав арăм патне вĕçсе кайрĕ тет те ун умĕнче вĕçи-вĕçми хăтланса пырать тет. Арăм чĕресĕсене лартса хăварса Улатаккана тытасшăн хыççăн кайрĕ тет.

Çавăн чухне Тилĕ кай енчен пырса чĕресри апата çирĕ тет, юлашкине тăкса ячĕ тет. Тăккаланчăкĕпе Улатакка та тăранчĕ тет.

Çӳресен-çӳресен Тилĕ татах калать тет:

– Эсĕ мана култар-ха, – тесе ыйтать тет.

Улатакка ăна култарма килĕшрĕ тет.

Вĕсем пĕр анкартине авăн çапнă çĕре çитрĕç тет.

Тилĕ капан кутне выртса юлчĕ тет. Улатакка кукша карчăк пуçĕ çине кайса ларчĕ тет. Çав карчăкăн упăшки Улатаккана тăпачпа лектерес тесе карчăкĕн пуçне çапрĕ тет. Улатакка вĕçсе тарчĕ тет.

Кулмалли тупăнчĕ тет çапла Тилĕпе Улатаккашăн. Тата çӳресен-çӳресен Тилĕ каллех Улатаккаран ыйтать тет:

– Эсĕ мана макăрт-ха.

Ку хутĕнче те Улатакка макăртма килĕшрĕ тет.

Вăл Тилле пĕр кĕлет айне ертсе кĕчĕ тет те ăна унта хăварчĕ тет.

Хăй хуçа арăмĕ патне икерчĕ пĕçернĕ çĕре кайрĕ тет. Çав арăмăн пӳртре икĕ йытă выртаççĕ тет. Улатакка алăка так-так! таккарĕ тет.

Йытăсем çавна илтсен Улатаккана хăваларĕç тет. Улатакка кĕлет ай витĕр тухса тарчĕ тет. Йыттисем те кĕлет айне кĕрсе кайрĕç тет. Вĕсем унта Тилле курчĕç те хăваларĕç тет. Тилĕ аран тарса хăтăлчĕ тет.

Çавăн хыççăн Тилĕпе Улатакка юлташланма пăрахрĕç – уйрăлчĕç тет. Тилĕ кайран шухăшларĕ тет: «Эпĕ чее те, Улатакка манран та чеерех иккен».

Лиса и Дятел

Однажды Лиса и Дятел дружбу завели. Немного пожили вместе, Лиса и говорит:

– Накорми меня, Дятел.

Тот согласился.

Пошли они по дороге. Видят – бабушка с молодкой. У молодки в руке чиряс с едой. Стал Дятел перед ней взлетать и падать, взлетать и падать, будто ему крылья перебили. Молодка поставила чиряс – и в поимку за птицей. Лиса улучила момент: поела из чиряса, а остатки пролила. Пролитое потом Дятел поклевал. Наелись оба.

Походили-походили, Лиса и говорит опять:

– Рассмеши меня теперь.

Дятел опять согласился. На пути оказалось гумно. Там хлеб молотили. Дятел приметил одну бабу с реденькими волосами и сел ей на голову. А Лиса за копной спряталась. Увидел Дятла мужик и замахнулся цепом, чтобы вспугнуть птицу, а стукнул по голове свою старушку. Дятел же увернулся от удара и перелетел к своей спутнице.

Вот было-то смеху! Потом Лиса с Дятлом убрались восвояси. Долго ли, коротко ли – у Лисы новая прихоть:

– А теперь заставь меня плакать.

И на этот раз согласился Дятел.

Вот пришли они в деревню, забрались под амбар. Оставив Лису там, Дятел полетел к избе. Хозяйка блины пекла, дверь приоткрыла. Сел Дятел на порожек и своим клювом стал выстукивать – тук да тук!

А хозяйка держала в избе двух собак. Выскочили те собаки на стук – и за Дятлом. Тот влетел под амбар и вылетел с другой стороны.

Собаки – тоже под амбар. А там – Лиса. Кинулись борзые к ней, та – наутёк. Еле ноги унесла.

С той поры Лиса с Дятлом перестали дружбу водить. А рыжая плутовка нет-нет да и сокрушалась: «Уж на что я хитра, но Дятел и меня перехитрил».