ЛЯГУШКА НА ЛАДОШКЕ

Пугачева Валентина Петровна



    Содержание:

Лягушка на ладошке
Вороненок
Умная курочка, умная уточка!
Каникулы Деда Мороза

Тупмалли:

Алă çинчи шапа
Каркуш
Ăслă чăх, ăслă кăвакал
Хĕл Мучи каникулĕсем

ЛЯГУШКА НА ЛАДОШКЕ
ДЕЙСТВУЮЩИЕ ЛИЦА:

Настя – 10 лет
Веня – 10 лет Дед Егор
Ваня – 10 лет
Ребята – трое
Гоша – рыбак
Коза Машка
Лягушка
1-е действие, 1-я картинка

Музыка. На улице перед деревенским домом стоит девочка и на привязи держит козу Машку. Навстречу, помахивая ведерком и сеткой – сачком, в резиновых сапогах, в курточке, идет быстрым шагом Веня.

Настя
– Ты откуда?
Веня
– От верблюда!

Не обращая на дерзость Вени никакого внимания, Настя заглядывает в его ведерко.

Настя
– Нет, правда, ты откуда? Ой, столько рыбы!
Веня
– «Откуда, откуда»... Ты что, вчера родилась? До сих пор не знаешь, что по весне у нас пруды чистят. Тут уж не надо спать! А с утра пораньше на пруды бежать. Видишь, сколько наловил!
Настя
– Наловил? Как у тебя язык поворачивается так говорить! Ты ее даром брал. Жалко ее... Когда на удочку или в сети, она еще может уплыть. А так, беспомощную, и глупый наловит. Нет, та-ак жалко! Веня
– Ха-ха-ха! Вот умора! Знай, рыбу ловили всегда и ели всегда! А ты – глупая, не знаешь! В первый раз встречаю такую, как ты, жалостливую. Эдак вообще ничего есть не надо. Вон у тебя коза. Ты думаешь, она только молоко может дать – нет, на ней еще и мясо есть!
Веня было уже пошел дальше, но, обернувшись, крикнул.
Веня
– Ты бы еще лягушек пожалела! Там мальчишки в озере квакушек целое ведро наловили! (Под нос) Первый раз встречаю такую глупую девчонку. Настя (козе)
– Пошли, Машенька! Ну и ну! Венька-то, в тебе мясо увидел! У, кровожадный! Нет, я тебя лучше на лугу привяжу, травку-муравку щипать будешь. А то ведь я тебя знаю, опять в чей-нибудь огород забредешь!
Коза
– Ме-е-е. М-е-е-е.
Настя
– А я что говорила? Молодец! Сознаешься.

Настя, напевая песенку и танцуя, уходит.
Машка, козонька-коза,
Озорная дереза.
Забралась коза на грядки,
Завела свои порядки:
Всю капусту общипала,
Всю морковку затоптала,
Напрочь выдернула хмель,
Принялася за щавель.
Припев:
Хитрая, все скачет, скачет,
От нее хозяйка плачет:
«Столько нанесла вреда,
От козы – одна беда!»
(Автор стихов В. Пугачева)

2-е действие, 2-я картинка

На берегу озера сидят ребята: Ваня и его трое друзей. Горит костер, варится уха. Рядом два ведра, из них слышится кваканье лягушек.

Настя
– Привет! Уху варите?
Ваня
– А ты что, слепая? Не видишь разве? Если хочешь, и с тобой поделимся! Нам не жалко. Правда, ребята? И еще – будет супчик из квакушек!
Настя (перебивая)
– Постойте! Разве квакушек едят?
Ваня
– Значит, мы будем первые! (Хохочет).

Настя, видя, что другие мальчишки молчат, обращается к ним.

Настя
– Ребята, это не дело – лягушек есть! Мы же не французы, какие! И у них, наверное, особые лягушки – жирные, специально для еды! А наши отощали, верно, по весне. (Помолчала). Помните сказку, как лягушка превратилась в царевну? Может, в каждой лягушке по царевне спрятано! Ребята (хором)
– Фантазерка! Лягушка и есть лягушка!
Ваня
– Тут на каждую квакушу царевен и даже принцесс на всей земле не хватит. Сколько этих лягв развелось – не меряно!
Настя
– Ладно! Пусть они не все царевны и не все принцессы! Но согласитесь – они же полезные! За одно только лето сколько комаров и мошек поедают – немыслимо!
Лягушка в ведре
– Квак! Ква-а-а-к! Ква-а-а!
Настя (указывая на ведро)
– Вот-вот! Слышите? Лягушка подтверждает это.

Настя подходит к ведру и протягивает руку, чтобы взять одну из лягушек. Но лягушка сама прыгает к ней на ладошку. Мальчики с удивлением наблюдают. Настя вскрикивает.

Настя
– Ой! Сама мне на руку прыгнула! (Внимательно рассматривает ее). Ребята! Смотрите! А лягушка-то плачет! Честное слово, плачет!

Мальчики окружают Настю и внимательно рассматривают лягушку на ладошке.

Ваня
– Да... Это, наверное, вода на ней из ведра! Слезы? У вас, девчонок, одни слезы на уме. Подожди! А ты что? За лапку ее держишь? Настя (в тон)
– А ты что? Не видишь? Какая лапка? Она сама, добровольно, прыгнула ко мне на ладошку. Жить-то всем хочется. И просит за всех лягушек – помиловать и отпустить. Они перед вами ни в чем не виноваты!
Мальчик в очках
– А ты что, лягушачий адвокат? По телевизору судов насмотрелась? Виновны, невиновны - казнить, помиловать!
Ваня
– Ха-ха-ха! Ой! Не могу! Лягушачий адвокат!

Комично хватается за живот, смеется. С ним смеются все ребята. На шум подходит дед Егор.

Дед Егор
– Весело? А я думал, только мне весело сегодня. Вот к вам за рыбками пришел, для моей Мурки. Она сегодня меня мышкой угостила. А я ее рыбкой хочу угостить.
Настя
– Как? Разве кошки подарки дарят?

Ребята все встали и с удивлением смотрят на деда.

Дед Егор
– Не знаю, как у вас, но моя кошечка Мурочка на обед сегодня принесла мышь и положила мне на порог. А уж верить мне или нет – это ваше дело. Ваня
– Для верности, мы хотим посмотреть. Но прежде надо уху доварить и всем попробовать.
Настя
– А с лягушками что будете делать?
Ваня (иронизируя)
– Как что? Твоих лягушек отпустим в свое царство. Пусть там квакают. Может, и правда в какой-нибудь квакушке царевна спрятана. А я ведь Иван! Неплохо бы мне на царевне жениться.
Дед Егор
– Ишь, чего захотел! Иван-то Иван, но не той породы. А ты, Настасья, лучше лягушек в их стихию отнеси, туда, где их ловили. Придумали лягушек жарить! Вот я вас!

Берет с земли хворостинку. Смешно замахивается. Мальчишки смеясь, разбегаются. Настя берет ведро с лягушками и уносит со сцены.

3-е действие, 3-я картинка

Улица, калитка, скамейка у дома деда Егора.
У калитки стоят мальчишки и ждут деда.
Подходит Настя и Ваня с ведрами.
Из калитки выходит дед Егор с совком.

Дед Егор
– Тебе, Настасья, негоже с пустыми ведрами по селу ходить. Не к добру это. Примета плохая.
Настя
– Ведра не пустые. Уха там! Мы с Ванюшкой все это сейчас разделим. Дома все покушают и родных угостят. Не пропадать же добру. А лягушек я отпустила и пожелала им, чтобы нас охраняли от комаров и мошек и просили бы нам всем добра и солнышка.
Дед Егор
– Молодец! А я вот вам принес подарок Муркин показать. Слабонервных прошу отвернуться. Ты как, Настасья?
Настя
– А я что? Мышек не видела? Подумаешь...
Дед Егор
– Вот, в холодильник не решился положить. У меня там продукты, а вдруг оживет – и продукты тю-тю! Лучше я ее кошечке своей опять подарю, если она соизволит принять. Ну как, поверили мне?
Ребята (хором)
– Да-а-а! Необычно!
Ваня
– Всем быстро по домам за кастрюльками. Ухой буду угощать, всех, всех! Чем я хуже кошки?
Настя
– Деда, а я про тебя и твою Мурку сейчас песенку сочинила – послушай (поет).
Кошка за гору ходила,
Мышек сереньких ловила,
Приносила на порог,
Чтоб хозяин скушать мог.
А хозяин есть не стал,
Мышку он в совок убрал.
Дед Егор не смог понять,
Что подарок надо взять! (2 раза)

Все смеются. Подходят остальные ребята с кастрюльками. Ваня разливает уху по кастрюлям. Ребята уху уносят домой. Ваня, Настя, дед остаются на сцене.
Дед (целуя девочку в макушку)
– Как ты спела хорошо про Мурку-то!
Настя
– У нас тоже кошка есть. И тоже не жадная, и иногда даже угощает, играючи, мышками.
Ваня
– Я теперь понял: кошки умненькие и хитренькие. Чтобы вы их больше любили, они вам мышей таскают. И вообще, мы толком ничего не знаем о животных. А надо бы! Но у меня все еще впереди.
Настя
– Да! Да! У нас все еще впереди.

Все уходят. Занавес закрывается.
Конец.

ХĔЛ МУЧИ КАНИКУЛĔСЕМ
ВЫЛЯКАНСЕМ:
Марк – 9 çулта
Лера – 9 çулта
Кирилл – 9 çулта
Костя – 11 çулта
Серёжа – 11 çулта
Соня – 11 çулта
Кашкăр Кашаман – 14 çулта
Хĕрлĕ Калпак – 14 çулта
Карелия Ивановна – вĕрентекен
Хĕл Мучи
Юр Пике
Игорь – студент
Музыка вĕрентекенĕ
Ачасем

1 пай, 1 курăну

Илемлетнĕ зал, сцена варринче чăрăш. Айккинче пианино. Ун умĕнче музыка вĕрентекенĕ. Чăрăш айĕнче Хĕл Мучин парне хутаççи. Иккĕмĕш класра вĕренекенсене Карелия Ивановна зала ертсе кĕрет. Ачасем чăрăш тавра тăраççĕ.

Карелия Ивановна
– Ачасем, мĕнле илемлĕ чăрăш! Салам, чăрăш! Салам, пикеçĕм!
Ачасем
– Салам, чăрăш! Салам, пикеçĕм!
Карелия Ивановна
– Хĕл Мучи пире çакăн пек илемлĕ те капăр чăрăш парнеленĕ. Парнисем те пĕр михĕ! Пăхăр-ха! Пăхăр! Хĕл Мучи парнисене пытарса хăварнă, хăй те таçта пытаннă. Анчах вăл та, Юр Пике те пирĕнтен пытанаймĕç. Халĕ эпир пурте пĕрле капăр чăрăша юрăпа саламлăпăр. Унтан Хĕл Мучипе Юр Пикене чĕнĕпĕр. Музыка вĕрентекенĕ илемлĕ кĕвĕ вылять, ачасем юрлаççĕ.

Мĕнле илемлĕ чăрăш
Лăсăллă, пит капăр.
Мĕнле илемлĕ чăрăш
Мамăк та ем-ешĕл.

Ун çинче ав, теттесем
Тĕрлĕ-тĕрлĕ чĕр чунсем.
Ун çинче ав, теттесем
Пит хаваслă шалтăрма.

Хĕл Мучи пире валли
Парнесем илсе килнĕ.
Симĕс лăсă айнелле
Парнисене пытарнă.

Симĕс чăрăш савăнать
Эпир паян килнишĕн.
Çавăнпа эпир паян
Выльăпăр та кулăпăр.

Юр юрласа савăнса
Пĕтĕм чунтан канăпăр.
Халĕ пурте карталанса
Çепĕç юрă юрлăпăр.

Эпир туслă пулнăран
Тĕнче пулать савăкрах.
Эпир туслă пулнăран
Тĕнче пулать савăкрах.

Карелия Ивановна
– Ачасем, карталанса юрă юрлăпăр-и?
Ачасем
– Юрлăпăр! Юрлăпăр!
Карелия Ивановна (ачасене карталантарса тăратать)
– Алăсенчен тытăнса чăрăш тавра тăрăпăр. Хĕвеле май çаврăнар, хĕвеле май. Мĕнле юрă юрлăпăр-ха?
Ачасем
– Паллах, «В лесу родилась ёлочка». Вăл юрăсăр мĕнле Çĕнĕ çул уявĕ пултăр!
Музыка вĕрентекенĕ пианино калать.
Ачасем карталанса юрлаççĕ. Юрă пĕтсен Карелия Ивановна пĕлтерет.

Карелия Ивановна
– Ачасем, халĕ Хĕл Мучие чĕнĕпĕр.
Ачасем
– Хĕл Мучи! Хĕл Мучи! Хĕл Мучи! Ау!
Карелия Ивановна
– Эпир вăрманта мар-çке. Хĕл Мучи темшĕн каярах юлнă, тем, ĕçĕсем тытса чарнă-ха.
Лера
– Хĕл Мучине такам кансĕрлет, паллах. Тен, вăл хĕллехи вăрманта çухалса кайнă. Атьăр Юр Пикене чĕнер. Вăл пире Хĕл Мучие тупма пулăшĕ. Ачасем
– Юр Пике! Юр пике! Ау!
Юр Пике кĕрет.
Юр Пике
– Ырă кун пултăр, ачасем! Эсир вăрманти пекех.
Ачасем
– Ырă кун пултăр, Юр Пике!
Марк
– Ырă кун пултăр, Юр Пике! Темшĕн пурте сĕм вăрманти пек çĕтсе каяççĕ. Хĕл Мучи те çĕтсе кайнă. Пирĕн Хĕл Мучине курас килет! Унсăр мĕнле Çĕнĕ Çул уявĕ пултăр!
Юр Пике
– Апла пулсан, атьăр, пурте пĕрле Хĕл Мучине чĕнер. Пурте пĕрле – Хĕл Мучи!
Ачасем
– Хĕл Мучи! Хĕл Мучи! Хĕл Мучи! Ау!
У па маски тăхăннă Костя, мулкач маски тăхăннă Серёжа, тилĕ маски тăхăннă Соня кĕреççĕ.
Чĕр чунсем
– Салам, ачасем!
Ачасем
– Салам, вăрманти туссем!
Костя
– Хĕл Мучи пире унăн каникул пуçланнă тесе пĕлтерчĕ.
Серёжа – Пĕлетĕр-и? Халĕ Хĕл Мучи çĕршывĕнче юрлă çумăр çăвать.
Соня (чееленсе)
– Çапла. Ун патĕнче халĕ – «глобальное потепление». Ун тăван çĕр-шывĕнче тата – Гольфстрим! Ку вăл – ăшă юхăм. Çакăн пек çанталăкра Хĕл Мучи ăшăнса пăсăласран хăрать. Ирĕлсе кайсан мĕн тăвăпăр?!
Карелия Ивановна
– - Хĕл Мучин те каникул пур-и?
Чĕр чунсем
– Паллах, пур! Хĕл варринче çумăр çусан Хĕл Мучин каникул пуçланать!
Кирилл
– Пирĕн патра çумăр çук-çке. Чăн-чăн хĕлле!
Лера
– Çапла, пире «глобальное потеплени» хăратмасть. Пирĕн кунта – хĕлле!
Марк
– Хĕл Мучин каникулне вĕçлесе пирĕн пата килмелле пуль. Вăл пирĕн патра тем тесен те чирлемĕ.
Карелия Ивановна
– Ун пек тума пулать-ши, Юр Пике?
Юр Пике
– Пулать. Пирĕн пурин те пĕрле куçсене хупса ăшăмăрта Хĕл Мучие чĕнмелле, вара вăл килĕ. Пĕрре, иккĕ, виççĕ - куçсене хупатпăр!

Çав вăхăтра ăсчах тумне тăхăннă Игорь студентпа парнесем илнĕ Хĕл Мучи кĕреççĕ.

Игорь
– Пĕрре, иккĕ, виççĕ – куçсене уçатпăр!
Хĕл Мучи
– Ырă кун пултăр, ачасем! Ырă кун пултăр, çитĕннисем тата ыттисем! Пире кĕтрĕр-и? Çухатрăр та пулĕ? Эсир мана чĕнтĕр-и? Халĕ эпĕ сирĕн патăрта. Çĕнĕ çул каç ĕмĕтсем пурнăçланаççĕ, теççĕ. Манпа пĕрле кунта хăнана Астрологи Асла Шкулĕнче вĕренекенĕ килчĕ. Вăл пулăшнипе эпĕ сирĕн патăра çитме пултартăм.
Игорь
– Пит васкарăмăр, васкарăмăр
Юрăсене манса кайрăмăр!
Эсир юрă юрламăр-и,
Пире савăнтармăр-и?
Сăвă каланă хыççăн Игорь çухалать.

  Хĕл Мучи
– Юрăсемпе сăвăсемшĕн сире парнесем парăпăр. Парнесем валеçме мана Аякри Юмах çĕршывĕнчи Кашкăр Кашаманпа Хĕрлĕ Калпак пулăшаççĕ.
Хĕрлĕ Калпакпа Кашкăр Кашаман – Игорь кĕреççĕ.

Хĕрлĕ Калпакпа Кашкăр Кашаман
– Салам, ачасем!
Ачасем
– Салам, хăнасем!
Кашкăр Кашаман
– Юмах çĕр-шывĕнчен мĕнле парнесем илсе илтĕмĕр, пĕлетĕр-и?
Лера
– Пылак çимĕçсем!
Марк
– Теттесем!
Ачасем
– Юмахри кучченеçсем!!!
Хĕрлĕ Калпак
– Кунти мĕн пур кучченеçсем – пурте сире валли. Парнесем мĕнсем-ши?

Шăплăх

Карелия Ивановна
– Манăн калама юрать-и?
Кашкăр Кашаман
– Кун пек лайах та илемлĕ вĕрентекене, паллах, юрать.
Карелия Ивановна
– Парнесем – Ганс Христиан Андерсен кĕнекисем!
Хĕрлĕ Калпак
– Маттурсем! Пĕлтĕмĕр! Урра!
Хĕл Мучи – Çапла, парнесем – Ганс Христиан Андерсен кĕнекисем. Пурте пĕлекен тата юратакан юмахсене сире валли Ганс çырнă. Унăн илемлĕ те интереслĕ кĕнекисене пĕрле ларса вулама сире парнелетĕп. (Карелия Ивановнăна кĕнекесене парать).
Хĕл Мучи
– Парнисене патăм-ха. Кучченеçсем тармĕç-ха! Атьăр, Çĕнĕ çул юррисем юрлăпăр, карталанса ташăсем ташлăпăр, сăвăсем калăпăр. Хаваслăрах тăратпăр, хĕвел майăн чăрăш тавра çаврăнăпăр! Хаваслăрах! Туслăрах! Кайрăмăр!

Илемлĕ юрă юрласа ташлаççĕ.

Чаршав.